ဘာေၾကာင့္ အဂၤလိပ္စာဟာ Global Language ျဖစ္ေနရသလဲ ? ျဖစ္ေနဦးမွာလဲ ?

ကြ်န္ေတာ္ wider picture ကို မရရေအာင္ ၾကည့္လိုက္ပါတယ္။ "ကမာၻ" ဆိုတဲ့ ျဂိဳဟ္ေသးေသးေလးတစ္ခုထဲမွာပဲ ၾကည့္မေနဘဲ စၾကာ၀ဠာ၊ အာကာသထဲထိေရာက္ေအာင္ ၾကည့္လိုက္ပါတယ္။ ဘာေတြ ေတြ.လာရသလဲဆိုေတာ့ တင္လိုက္ရင္ ဘယ္ေတာ့မွ မေအာင္ျမင္တဲ့ တရုတ္ျဂိဳလ္တုယာဥ္ပ်ံ အစုတ္ပလုတ္ေတြ၊ တင္လိုက္တိုင္းလိုလို ေပါက္ကြဲေနတဲ့ ျပည္မၾကီးလုပ္ အာကာသယာဥ္အစုတ္အပ်က္ေတြကို ေတြ.ရပါတယ္။ အခုေနာက္ဆံုး အဂၤါျဂိဳလ္သြားဖို. Simulation လုပ္ဖို. Mars 500 project ကို ရုရွားက လုပ္ဖို. ေလွ်ာက္လႊာေခၚယူတဲ့အခါ Requirements ထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ အေရးအၾကီးဆံုး တစ္ခ်က္က Knowledge of Russian and English Languages at the professional level ျဖစ္တယ္။ အဲလို အေရြးခံရဖို.ဆိုတာ Computer Science, Mechanics တို.ကို အဂၤလိပ္စာနဲ. သင္ယူထားတဲ့လူပဲ အေရြးခံရမွာပါ။ (အာကာသယာဥ္ေပၚက ခလုတ္ေတြအားလံုးကို အဂၤလိပ္လို ေရးထားမွာကိုး) ေနာက္ဆံုး ၆ ေယာက္ အျပီးသတ္ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါမွာ ရုရွားလူမ်ိဳး ၃ ေယာက္၊ အီတာလ်ံ ၁ ေယာက္၊ တရုတ္ ၁ ေယာက္၊ ျပင္သစ္ ၁ ေယာက္ ပါ၀င္တယ္။ ရုရွား ၃ ေယာက္ က ဘိုလို ရုရွားလိုေရာ ေျပာႏုိင္တဲ့အတြက္ က်န္တဲ့ ရုရွားလို မေျပာႏုိင္တဲ့ ၃ ေယာက္ အဆင္ေျပေအာင္ အားလံုး အဂၤလိပ္လိုပဲ ေျပာၾကေတာ့တယ္ လို. ဖတ္ရပါတယ္။ အေကာင္းတကာ့ အေကာင္းဆံုး ဆိုတာေတြ အကုန္လံုးကို ခံစား (သို.) သံုးစြဲခ်င္ရင္ေတာ့ အဂၤလိပ္စာမွာပဲ ရွိပါလိမ့္မယ္။ (အေမရိကန္ဟာ သူတို.သံုးေနတဲ့ တရုတ္ပစၥည္းေတြကို မေကာင္းမွန္းသိေပမယ့္ ေစ်းေပါလို. သံုးၾကတာပါ) တရုတ္စာေပမွာေတာ့ ကြန္ျမဴနစ္ၾကီးစိုးခဲ့မႈေၾကာင့္ အႏုပညာဟာ Art for people's sake ဆိုတဲ့ အင္မတန္က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အယူအဆနဲ. ယဥ္ေက်းမႈအဆင့္အတန္း လြန္စြာ ေခတ္ေနာက္က်ျပီး နိမ့္က်ပါတယ္။ (ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ တရုတ္စာေရးဆရာဆိုလို. လူရႊန္း (Lu Xun) တစ္ေယာက္ပဲ ၾကားဖူးပါတယ္)

ေနာက္ျပီး တစ္ကမာၻလံုးမွာ လုပ္သမွ် သုတသနေတြအားလံုးနီးပါးဟာ အဂၤလိပ္စာနဲ. အားလံုးသေဘာတူလုပ္ကိုင္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ Medical Research, Physics, Astrophysics, Astronomy, Aeronautical Science, Biomedical, Biotechnology, Social biology, Biochemistry, Paleontology, Sociology, Social Science, Management Science, Economic Principles, Communication Sciences, Diplomatic Science, Political Science, IT-related Technological Sciences, Archaeology, Evolutionary Biology, Chemical Engineering, Computer Engineering, Electronics, Mechanical Engineering,...............ေျပာရရင္ ဆံုးမယ္ မထင္ဘူး။ အဲဒီအေပၚက ကြ်န္ေတာ္ေရးျပခဲ့သမွ် စာလံုးေတြကို တရုတ္လို ဒုကၡရွာျပီး အခ်ိန္ကုန္ခံျပီး နားလည္ေအာင္ ၾကိဳးစားေနၾကမယ့္အစား ေဆး၀ါးအသစ္၊ နည္းပညာအသစ္၊ ပစၥည္းအသစ္ေတြပဲ လူေတြ ျမန္ျမန္အက်ိဳးရွိဖို.အတြက္ တီထြင္ေနၾကမွာပါ။ Electronics နဲ. Robotics မွာ ဂ်ပန္ အခု တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းေနမႈေတြကလည္း အေမရိကန္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္က အဂၤလိပ္စာနဲ. တီထြင္ခဲ့တဲ့ Fuzzy Logic ေၾကာင့္ပါပဲ။ ႏုိဗယ္ဆုေတြ (Peace, Economic Science, Physics, Chemistry, Literature, Medicine) ဆုေတြအမ်ားဆံုးရတာလည္း အေမရိကန္နဲ. အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးက အမ်ားစုပါပဲ။

အဲဒီေတာ့ အေနာက္တိုင္းလူမ်ိဳးေတြက တရုတ္စာ သင္ယူၾကတယ္ဆိုတာလည္း Second Language အေနနဲ. တရုတ္ေတြ.ရင္ ႏႈတ္ဆက္တတ္ရုံေလာက္သာ ျဖစ္ျပီး သူတို.ရဲ့ တီထြင္ၾကံဆမႈေတြအားလံုးဟာ အဂၤလိပ္စာနဲ.ပဲ ေရွ.ဆက္ၾကမွာပါ။ ေနာက္အေရးၾကီးတဲ့ တစ္ခ်က္က အဂၤလိပ္ကိုလိုနီလက္ေအာက္ခံ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အာဖရိကႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ခုထိ Official Language အျဖစ္ အဂၤလိပ္စာကိုပဲ သံုးေနၾကတာပါ။ India, Pakistan တို.မွာလည္း Official Language က အဂၤလိပ္စကားပါပဲ။ အေမရိကန္မွာ စပိန္စကားဟာ Popular ျဖစ္ေနတယ္ဆိုေပမယ့္ ျပည္နယ္အစိုးရေပါင္း ၃၀ က Official Language အျဖစ္ အဂၤလိပ္စာကိုပဲ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ (ျပည္နယ္ ၅၀ မွာ ၃၀ ေတာင္ အဂၤလိပ္လိုခ်ည္းပဲ ေျပာၾကတယ္ဆိုေတာ့ စဥ္းစားၾကည့္ပါ) ကမာၻ.ႏိုင္ငံေပါင္း ၃၄ ႏုိင္ငံက အဂၤလိပ္စကားကို Primary Language အျဖစ္ေျပာေနၾကျပီး တျခားက်န္တဲ့ ၃၅ ႏုိင္ငံမွာေတာ့ အဂၤလိပ္လို သိပ္မေျပာၾကေပမယ့္ Official Language အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ေနာက္ျပီး အဂၤလိပ္ကို ဂ်ာမန္က မုန္းတီးတယ္ဆိုတာက မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလို. ထင္တယ္။ English Language ကိုက West-Germanic Language ျဖစ္ေနျပီး English Language Family ထဲမွာ Germanic, West-Germanic ဆိုျပီး ပါ၀င္ေနတာ ေတြ.ရတယ္။

ေနာက္ထပ္အေရးအၾကီးဆံုးလို. ယူဆမိတဲ့တစ္ခ်က္ကို ေနာက္ဆံုးအေနနဲ. ေျပာလိုပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အဂၤလိပ္စာကေန ပြားျပီး ျဖစ္လာတဲ့ ဘာသာစကားေတြ အေၾကာင္းပါ။ အဲလို ဘာသာစကားမ်ိဳးေပါင္း ရာခ်ီ ရွိပါတယ္။ Dialectic Languages လို.ေခၚပါတယ္။ ဥပမာ - အာဖရိကဆိုရင္ African English. African English မွာမွ ႏိုင္ငံအေပၚလိုက္ျပီး အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေသးတယ္။ South African English, Uganda English, Nigerian English, Cameroon English.......စသျဖင့္။ အာရွမွာဆိုလည္း Singlish or Singapore English, Philippine English, Indian English, Indian English မွာမွ Hinglish, Tamil English, စသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေသးတယ္ .............။ Caribbean, North America, Africa, Oceania, Asia, Central and South America, Europe ကမာၻေပၚမွာ ရွိသမွ် တိုက္ၾကီးအားလံုးမွာ အဂၤလိပ္စာဟာ သူ. Standard English အေနနဲ. မဟုတ္ရင္ေတာင္ တျခားပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ. ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စီး၀င္ေနတုန္းပဲ လို. ၾကိမ္းေသေကာက္ခ်က္ခ်ႏုိင္ျပီး အဂၤလိပ္စာဟာ တစ္သက္လံုး Officially Global Language ျဖစ္သြားမွာပါ လို. (ၾကိမ္းေသ) ျပတ္ျပတ္သားသား ထပ္ေျပာလိုပါတယ္။ World Language or Global Language ရဲ့ Definition ကိုက

A world language is a language spoken internationally, which is learned by many people as a second language. A world language is not only characterized by the number of its speakers (native or second language speakers), but also by its geographical distribution, and its use in international organizations and in diplomatic relations.

ဆိုေတာ့ကာ World Language ရဲ့ characteristics ႏွစ္ခ်က္စလံုးနဲ. ကိုက္ညီေနျပီးတဲ့အျပင္ Universality, Flexibility ဂုဏ္သတၱိေတြနဲ.ပါ ျပည့္စံုေနတဲ့ အဂၤလိပ္စကားဟာ အခုမွ ေနာက္တက္တရုတ္စာထက္ အမ်ားၾကီး အသာရေနျပီးသား လို.ေျပာႏုိင္ပါတယ္။

Khun Cho

References or your supposedly-further reading -

http://www.aolnews.com/tag/Mars-simulation/

http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/magazine/8711216.stm

http://www.esa.int/SPECIALS/Mars500/

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_where_English_is_an_official_language

http://en.wikipedia.org/wiki/International_English

http://en.wikipedia.org/wiki/World_language

http://en.wikipedia.org/wiki/English_language

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_dialects_of_the_English_language